Thanh toán bằng đồng bản tệ VND, CNY: Thúc đẩy hoạt động biên mậu tại Lạng Sơn

LSO-Từ ngày 12/10/2018, Thông tư 19/2018-NHNN của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam có hiệu lực thi hành đã tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu tại Lạng Sơn mà còn là công cụ để NHNN Chi nhánh tỉnh quản lý hiệu quả việc thanh toán biên mậu.

Khách hàng giao dịch điểm giao dịch Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV)
chi nhánh tỉnh Lạng Sơn

Khắc phục điểm “nghẽn” trong quy định cũ

Lạng Sơn hiện có 13 chi nhánh ngân hàng thương mại (NHTM), trong đó: 11/13 NHTM đã ký kết thoả thuận thanh toán biên giới với 14 chi nhánh thuộc 8 ngân hàng, trung tâm thanh toán bù trừ nhân dân tệ – Ngân hàng Công thương Trung Quốc.

Trong thanh toán xuất nhập khẩu biên giới qua ngân hàng trên địa bàn tỉnh bằng đồng bản tệ đồng Việt Nam (VND), nhân dân tệ Trung Quốc  (CNY) năm 2016 cả tỉnh đạt giá trị tương đương 4.340 triệu USD; năm 2017 đạt giá trị tương đương 2.431 triệu USD; 9 tháng năm 2018 đạt giá trị tương đương 1.490 triệu USD (chiếm 42,5% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn), trong đó, thanh toán bằng VND, CNY chiếm trên 90% giá trị thanh toán xuất nhập khẩu qua biên giới Việt – Trung.

Trong thực tế, cơ chế thanh toán biên mậu Việt Nam – Trung Quốc được triển khai thực hiện từ năm 2004 theo quy định tại Quyết định 689/2004 của NHNN Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định 689 có một số nội dung không còn phù hợp với thực tế nên NHNN đã ban hành Thông tư 19/2018/TT-NHNN ngày 28/8/2018 của NHNN hướng dẫn về quản lý ngoại hối với hoạt động thương mại biên giới (TMBG) Việt Nam – Trung Quốc thay thế, nhằm khắc phục những vướng mắc tại quy định cũ.

Cụ thể, Thông tư 19 đã bổ sung hướng dẫn về thanh toán bằng tiền mặt (là nội dung mà Quyết định 689 chưa quy cụ thể) để đáp ứng nhu cầu thực tiễn phát sinh trong thời gian qua và hướng dẫn thanh toán đối với các đối tượng là cư dân (Quyết định 689 không quy định) và trao đổi hàng hóa, dịch vụ tại chợ biên giới; đồng thời hướng dẫn các phương thức thanh toán, trong đó có phương thức thanh toán bằng tiền mặt là VND, CNY.

Cán bộ điểm giao dịch Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV)
chi nhánh tỉnh Lạng Sơn kiểm tra tiền lưu thông

Thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới

Lạng Sơn có 2 cửa khẩu quốc tế, 1 cửa khẩu chính và 9 cửa khẩu phụ (lối mở) nên hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra sôi động, việc thanh toán biên mậu giữa các đối tác kinh doanh, cá nhân của Việt Nam và Trung Quốc tại địa bàn biên giới là không thể thiếu.

Bà Trương Thu Hòa, quyền Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Lạng Sơn cho biết: Thông tư 19 tạo thuận lợi cho thương nhân, cư dân trong hoạt động TMBG. Đồng thời tạo cơ sở pháp lý để NHNN Chi nhánh tỉnh quản lý hiệu quả thanh toán biên mậu trong tỉnh.

Điều này được thể hiện ở chỗ thông tư tạo điều kiện cho cư dân biên giới và các thương nhân có hoạt động giao thương với Trung Quốc trong giao dịch thanh toán. Hoạt động thương mại qua đường mòn lối mở, tại chợ biên giới được phép thanh toán bằng đồng bản tệ VND, CNY giúp người dân tiết kiệm chi phí khi không phải chuyển đổi qua một ngoại tệ thứ ba (USD hoặc bảng Anh), giảm những rủi ro hay áp lực tỷ giá từ biến động của các đồng tiền trên thị trường thế giới.

Thông tư 19 khuyến khích thanh toán qua tài khoản ngân hàng tại khu vực biên giới, việc thanh toán bằng tiền mặt sau đó phải nộp tiền vào tài khoản ngân hàng giúp nhà nước kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, hạn chế buôn lậu, gian lận thương mại và tránh được nguy cơ thất thu thuế.

Từ khi thực thi Thông tư 19 đến nay, các giao dịch thanh toán biên giới tại Lạng Sơn tiếp tục diễn ra ổn định; nhiều cá nhân và doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu với Trung Quốc chọn thanh toán bằng VND và CNY làm hình thức thanh toán chính và phù hợp trong giao dịch xuất nhập khẩu, nhất là các cá nhân và doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu với khối lượng và giá trị hàng hóa lớn.

Đơn cử từ ngày 12/10/2018 đến nay, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV) Chi nhánh Lạng Sơn đã có 40 tài khoản đăng ký thanh toán bằng VND, CNY và thực hiện được trên 90 giao dịch với giá trị xuất nhập khẩu đạt trên 130 tỷ VND và 10 triệu CNY. Bà Mai Thị Hồng Yến, Phó Giám đốc BIDV Lạng Sơn cho biết: Thời gian tới sẽ có nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân biết và nắm chắc Thông tư 19, tin tưởng rằng đối tượng thanh toán xuất nhập khẩu bằng đồng bản tệ VND, CNY qua chi nhánh tiếp tục tăng.

Để TMBG được diễn ra đúng quy định tại Thông tư 19, đầu tháng 9/2018, NHNN Chi nhánh tỉnh hướng dẫn các tổ chức tín dụng, cá nhân có liên quan chấp hành đầy đủ quy định của Thông tư. Lãnh đạo NHNN Chi nhánh tỉnh Lạng Sơn cho biết: Gắn với phổ biến, thời gian tới, NHNN Chi nhánh tỉnh sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động thanh toán trong TMBG, nếu phát hiện các hành vi vi phạm sẽ xử lý theo quy định.