Theo đó, qua thời gian theo dõi tình hình làm thủ tục hải quan và phối hợp, lấy mẫu kiểm tra xác định chủng loại tại Viện Nghiên cứu nuôi trường thủy sản 1 đối với một số lô hàng cá tầm nhập khẩu tại Cục Hải quan các tỉnh Lào Cai, Lạng Sơn cho thấy thực tế cá tầm nhập khẩu không đúng với Giấy phép do Cơ quan Quản lý Cites Việt Nam cấp, không đúng với khai hải quan (cá tầm Siberi, tên khoa học: Acipenser baerii).

Trước tình hình trên, ngày 20-3-2021, Tổng cục Hải quan đã tổ chức cuộc họp với đại diện các đơn vị của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật để bàn phương án và phối hợp xử lý các lô hàng cá tầm nhập khẩu vi phạm.

Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu cá tầm
 Người nuôi cá tầm tại Lâm Đồng. 

 

Tại cuộc họp, các đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT đều thống nhất cá tầm ghi trong Danh mục hàng hóa được phép nhập khẩu vào Việt Nam ban hành kèm Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8-3-2019 (Nghị định 26) và Phụ lục Cites theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 39 Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22-1-2019 của Chính phủ (Nghị định 06) phải là cá tầm thuần chủng, không phải con lai; việc cấp Giấy phép cũng chỉ áp dụng đối với loài cá tầm thuần chủng; Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 cũng khẳng định qua một số mẫu giám định đều xác định được trong một lô hàng thì có nhiều con cá tầm có hình thái bên ngoài khác nhau. Việc nhập khẩu các loài con lai (không chỉ riêng cá tầm) sẽ làm ảnh hưởng quá trình sinh trưởng của các loài sinh vật tại Việt Nam, đôi khi có hại cho môi trường sống.

Trên cơ sở kết quả giám định của Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đối với 2 lô hàng nhập khẩu tại cửa khẩu Lào Cai và cửa khẩu Hữu Nghị – Lạng Sơn; ý kiến tham gia của các đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT đã xác định: Cá tầm nhập khẩu không phải là cá tầm thuần chủng, không đúng khai hải quan, không đúng tên hàng ghi trên Giấy phép Cites, không thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam (Phụ lục VIII) ban hành kèm Nghị định 26 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

Sau khi thống nhất các nội dung tại cuộc họp, trong thời gian tới để đảm bảo kiểm soát chặt chẽ cá tầm nhập khẩu, kịp thời ngăn chặn việc nhập khẩu cá tầm không thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam ban hành kèm Nghị định 26, không đúng với Giấy phép Cites, Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh biên giới, Cục Điều tra chống buôn lậu: Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu cá tầm, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra thực tế và lấy mẫu giám định các lô cá tầm nhập khẩu; hàng hóa chỉ được thông quan và đưa ra khỏi khu vực giám sát hải quan tại cửa khẩu sau khi có kết quả giám định tại Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I và Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật; tiến hành điều tra, xác minh, xử lý đối với các doanh nghiệp nhập khẩu cá tầm vi phạm Nghị định 06 về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, Nghị định 26 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản…

Tổng cục Hải quan cũng kiến nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp với cơ quan hải quan lấy mẫu giám định các lô cá tầm nhập khẩu ngay tại cửa khẩu; không cho phép doanh nghiệp đưa hàng về kiểm dịch tại các địa điểm bảo quản theo đề nghị của doanh nghiệp đến khi có kết quả giám định của các đơn vị liên quan để đảm bảo an ninh, an toàn, phòng chống lây lan dịch bệnh, bảo vệ môi trường. Thực hiện việc truy xuất nguồn gốc đối với các lô hàng cá tầm nói riêng và các mặt hàng động vật, thực vật tươi sống hoặc đã qua chế biến nhập khẩu. Phối hợp với các Bộ, ngành liên quan rà soát, có cảnh báo để ngăn chặn việc các loài động vật ngoại lai có hại hoặc không có trong Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam (như: tôm hùm đỏ, tôm hùm đất, rùa tai đỏ…) nhưng có đặc điểm nhận dạng, hình thái giống với các loài thuộc Danh mục hàng hóa được phép nhập khẩu vào Việt Nam…