Khó khăn trong ngăn chặn hành vi gian lận số nước sinh hoạt

– Thời gian qua, trên địa bàn thành phố Lạng Sơn, một số khách hàng sử dụng nước sinh hoạt của Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn đã dùng các hình thức khác nhau để gian lận số đo đồng hồ nước. Điều này đã và đang gây thiệt hại cho doanh nghiệp và khiến nảy sinh một số vấn đề khác.

Tháng 8/2022, Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn đã phát hiện 1 trường hợp người dân tại đường Tổ Sơn, phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn có hành vi gian lận trong sử dụng nước sinh hoạt. Cụ thể, trường hợp này đã sử dụng một đường ống phụ để dẫn nước trước vị trí lắp đặt đồng hồ đo khiến đồng hồ đo thiếu số lượng nước mà gia đình trên đã sử dụng. Sau khi phát hiện, đơn vị đã tiến hành truy thu tiền thất thoát của trường hợp trên hơn 7,2 triệu đồng.

Nhân viên Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn theo dõi các thông số tại trạm bơm nước mặt của công ty

Đây chỉ là một trong số những trường hợp gian lận số nước sinh hoạt được doanh nghiệp phát hiện. Theo thông tin từ doanh nghiệp, tình trạng trên đã kéo dài hàng chục năm nay và chủ yếu xảy ra ở địa bàn thành phố Lạng Sơn do đây là địa bàn có số lượng khách hàng lớn (chiếm hơn 50% tổng số khách hàng toàn tỉnh). Trung bình mỗi năm, có khoảng 4 hoặc 5 trường hợp gian lận bị phát hiện. Chỉ tính riêng từ đầu năm 2022 đến hết tháng 10, doanh nghiệp đã phát hiện 3 trường hợp gian lận tại thành phố Lạng Sơn.

Theo ước tính của doanh nghiệp dựa trên mức độ thất thoát, trên thực tế số trường hợp gian lận có thể gấp hàng chục lần so với số trường hợp đã bị phát hiện. Hành vi gian lận số nước sinh hoạt diễn ra chủ yếu dưới 3 hình thức. Trong đó, thường gặp nhất là việc người dân đào đường ống dẫn nước lên để dẫn nước chạy sang một đường ống phụ không qua đồng hồ đo; vặn nhỏ giọt để nước chảy cả ngày lẫn đêm mà đồng hồ không quay. Hình thức ít gặp hơn đó là lắp phụ kiện để làm cho đồng hồ đo nước không quay.

Ông Trần Quang Huy, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn cho biết: Dù không thống kê đầy đủ nhưng ước tính mỗi ngày, công ty thiệt hại đến hàng triệu đồng, thậm chí là vài triệu đồng vì hành vi gian lận số nước. Điều này không chỉ gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp mà còn nảy sinh các vấn đề như: gây thất thu thuế cho Nhà nước; gây thất thu và ảnh hưởng kinh phí nâng cấp, cải tạo hệ thống để nâng cao chất lượng nước cho khách hàng, hay nói cách khác là gián tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi của các khách hàng khác…

Mặc dù vậy, việc ngăn chặn tình trạng trên là rất khó. Ông Nông Văn Sáng, Đội phó Đội kiểm tra Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn cho biết: Đa số các trường hợp dẫn nước qua đường ống phụ không qua đồng hồ đo đều thực hiện đấu nối ngầm dưới đất, rất khó phát hiện và phải theo dõi trong thời gian dài. Với hình thức thường gặp còn lại là vặn nhỏ giọt tại các vòi, bể trong gia đình người dân, nhân viên của công ty không có đủ thẩm quyền để thực hiện kiểm tra, dẫn tới rất khó để phát hiện.

Bên cạnh đó, việc xử lý các trường hợp cũng rất khó khăn. Trên thực tế công ty chưa thể truy thu lại số tiền thất thoát đối với phần lớn các trường hợp bị phát hiện gian lận trong những năm qua. Thông thường, khi phát hiện vi phạm, doanh nghiệp sẽ dựa trên giá trị thất thoát và thương thảo việc bồi thường đúng theo giá trị đã xác minh. Trong trường hợp người vi phạm ngoan cố và không chấp hành thì sẽ phải thực hiện các bước theo quy định của pháp luật. Theo đó, các hình thức gian lận như trên sẽ bị cơ quan chức năng tiến hành xử phạt từ 2 – 5 triệu đồng. Để tiến hành xử lý đòi hỏi thực hiện nhiều thủ tục pháp lý liên quan và mất nhiều thời gian. Do đó, để xử lý các trường hợp trên, công ty thường chỉ thực hiện cắt nước của các hộ vi phạm để người vi phạm tự giác chấp hành nộp tiền truy thu. Tuy nhiên, các hộ bị cắt nước vẫn không chấp hành và tự nối vòi từ các hộ xung quanh về để sử dụng.

Ông Trần Quang Huy cho biết thêm: Trong thời gian tới, công ty sẽ xây dựng quy chế phối hợp cụ thể với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát khách hàng. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị trong công tác tuyên truyền để nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân. Qua đó, góp phần từng bước ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng trên.

Hiện tại, Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Lạng Sơn đang cung cấp nước sinh hoạt cho khoảng 28.000 khách hàng trên địa bàn thành phố Lạng Sơn. Tình trạng một số khách hàng gian lận số nước sinh hoạt đã và đang tiếp tục gây thiệt hại cho doanh nghiệp cũng như gây thất thu thuế, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều khách hàng khác.