Đồng Mỏ: Người dân bức xúc vì mỏ khai thác đá

– Thời gian qua, cuộc sống sinh hoạt của nhiều hộ dân tại khu Đoàn Kết và khu Tiền Phong, thị trấn Đồng Mỏ, huyện Chi Lăng bị ảnh hưởng bởi hoạt động khai thác, vận chuyển đá của Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ đang hoạt động trên địa bàn.

Bầu không khí bị ảnh hưởng do hoạt động khai thác đá tại khu Đoàn Kết, thị trấn Đồng Mỏ, huyện Chi Lăng

Theo phản ánh của một số người dân, chúng tôi có mặt tại khu Đoàn Kết, thị trấn Đồng Mỏ vào ngày 26/10/2023 để tìm hiểu về vấn đề trên. Từ vị trí quan sát của chúng tôi ngay trên đường tỉnh ĐT 234 đi qua địa phận khu Đoàn Kết, có thể dễ dàng nhìn thấy rất nhiều bụi đá từ khu vực mỏ của Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ khai thác tràn xuống khu dân cư ngay gần đó (khu dân cư chỉ cách mỏ đá khoảng 500 mét). Do tình trạng trên đã diễn ra trong thời gian dài nên bụi đá đã phủ kín mái nhà của nhiều hộ dân, khiến mái nhà của người dân “đổi màu”.

Chị Lê Thu Hằng, người dân tại khu Đoàn Kết, thị trấn Đồng Mỏ cho biết: Tình trạng trên xảy ra đã khoảng 2 năm nay. Để hạn chế bụi, các gia đình tại đây đều phải sử dụng nhiều biện pháp che chắn, tưới nước để hạn chế bụi. Tuy nhiên, bụi đá vẫn len lỏi vào nhà khiến chúng tôi phải thường xuyên lau dọn. Sống trong bầu không khí toàn là bụi đá khiến chúng tôi rất lo lắng vì có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của bản thân nhất là đối với người già, trẻ nhỏ.

Cũng theo một số người dân khác sinh sống tại khu Đoàn Kết, thông thường, hoạt động nổ mìn tại mỏ đá trên thường gây tiếng ồn, rung lắc; nhất là vào giờ mọi người đang nghỉ trưa, tiếng ồn khiến nhiều người khó chịu, bức xúc. Bên cạnh đó, theo người dân, việc đá rơi xuống khu dân cư bởi hoạt động nổ mìn phá đá của mỏ đá trên cũng không hiếm khi xảy ra và đã từng có một số trường hợp đá rơi xuống gây hư hỏng mái nhà. Thậm chí, đã từng có 1 hộ dân tại đây có gia súc bị chết do bị đá từ mỏ bay xuống trong quá trình nổ mìn phá đá. Các vụ việc như trên càng khiến người dân tại đây lo lắng hơn.

Nhiều người dân tại khu Đoàn Kết và khu Tiền Phong, thị trấn Đồng Mỏ phải sống chung với bụi hằng ngày

Ngoài hoạt động khai thác, quá trình vận chuyển đá của doanh nghiệp trên cũng ảnh hưởng đến sinh hoạt của nhiều người dân. Theo người dân tại khu Đoàn Kết và khu Tiền Phong, thị trấn Đồng Mỏ, lưu lượng xe chở đá hằng ngày đi qua địa bàn 2 khu trên là rất lớn. Theo quan sát của chúng tôi tại khu vực xóm Cặp Mèo, khu Tiền Phong, chỉ trong khoảng 15 phút, có đến 10 xe chở đá đi qua. Các xe chở đá qua lại cuốn theo đất đá, bụi bặm bay mù mịt, thậm chí bụi dày đến mức gây cản trở tầm nhìn của người dân tham gia giao thông.

Trao đổi với người dân tại đây, chúng tôi được biết, các xe chở đá dù có thực hiện che chắn bằng bạt phủ nhưng vẫn có một lượng lớn đá viên, đá dăm rơi xuống đường. Đồng thời, các xe tải cỡ lớn thường di chuyển với tốc độ cao, khiến bụi bay mù mịt. Bà Vi Thị Vàng, người dân tại xóm Cặp Mèo, khu Tiền Phong cho biết: Gia đình tôi kinh doanh hàng tạp hoá. Mỗi khi xe chở đá đi qua trước cửa nhà, bụi bặm lại phủ trắng hết cả bàn ghế, hàng hoá. Mỗi ngày tôi phải tưới nước trước cửa đến 4 – 5 lần. Với hàng hoá, mỗi ngày tôi lau đến cả chục lần vì bụi bẩn bám vào. Khách hàng mỗi khi đến đây chỉ dừng xe máy khoảng 5 phút để mua hàng thì khi trở ra, xe của họ đã bị bụi bám trắng xoá. Vì quá bụi, gần như toàn bộ các hộ dân tại đây đều phải đóng kín cửa.

Theo thông tin UBND thị trấn Đồng Mỏ, hiện có 535 hộ dân đang sinh sống tại khu Đoàn Kết và khu Tiền Phong. Dù không có thống kê cụ thể, nhưng qua quá trình tìm hiểu thực tế tại đây và theo ước tính của chúng tôi, có ít  nhất khoảng 50 hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp từ hoạt động khai thác, vận chuyển đá của Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ.

Được biết, Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ đã hoạt động tại đây từ năm 1960 đến nay. Hiện tại, sản lượng khai thác của công ty là khoảng 160.000 – 180.000 m3/năm. Để giám sát hoạt động của doanh nghiệp trên, từ năm 2019 đến nay, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Chi Lăng đã tham mưu UBND huyện triển khai các văn bản chỉ đạo UBND thị trấn Đồng Mỏ thực hiện giám sát vấn đề phát sinh liên quan đến môi trường bởi hoạt động khai thác đá trên địa bàn. Bên cạnh đó, đơn vị thường xuyên tham mưu UBND huyện thực hiện quan trắc đột xuất (3 tháng/lần) về độ rung, tiếng ồn, không khí, nước mặt. Qua đó, quý IV năm 2022, đơn vị đã phát hiện hoạt động khai thác đá của Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ phát sinh tiếng ồn vượt mức cho phép. Từ đó, đơn vị đã chuyển hồ sơ đến UBND thị trấn Đồng Mỏ để rà soát, củng cố hồ sơ và gửi UBND huyện xử lý theo thẩm quyền. Từ đó, UBND huyện đã xử lý trường hợp này theo quy định (ở mức cảnh cáo) và yêu cầu công ty có giải pháp khắc phục, giảm thiểu các tác động từ hoạt động khai thác, vận chuyển đá. Tuy nhiên, từ thực tế có thể thấy, tình trạng trên vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Ông Lê Anh Tùng, Trưởng Phòng TN&MT huyện Chi Lăng cho biết: Trong thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan giám sát hoạt động khai thác đá trên địa bàn bằng các hình thức nghiệp vụ. Từ đó, kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm theo thẩm quyền quy định. Tuy nhiên, để công tác quản lý đạt hiệu quả tối đa, từ phía người dân cũng cần chủ động thực hiện quyền giám sát, kịp thời phản ánh đến chính quyền cơ sở và cơ quan chuyên môn khi nhận thấy có dấu hiệu vi phạm trong hoạt động khai thác đá của các doanh nghiệp.

Hiện nay, hoạt động khai thác, vận chuyển đá của Công ty Cổ phần Đá Đồng Mỏ vẫn diễn ra đều đặn. Còn các hộ dân tại khu Đoàn Kết và khu Tiền Phong vẫn phải chung sống với bụi, tiếng ồn hằng ngày. Do vậy, các đơn vị liên quan cần sớm có giải pháp cụ thể để giải quyết tình trạng trên. Từ đó, bảo đảm an toàn và môi trường sống cho người dân trên địa bàn.