Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh: Đối mặt với nguy cơ “già hóa” đội ngũ nghệ sĩ, diễn viên

(LSO) – Những năm qua, đội ngũ nghệ sĩ, diễn viên chuyên nghiệp thuộc Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật (VHNT) tỉnh không chỉ biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh, mà còn góp phần giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên, có một thực trạng đặt ra hiện nay, đó là nhiều nghệ sĩ biểu diễn đang trong tình trạng “già hóa”, thiếu đội ngũ kế thừa.

Ông Hà Ngọc Minh, Giám đốc Trung tâm VHNT tỉnh cho biết: Hiện nay, Trung Tâm VHNT tỉnh có 27 nghệ sĩ biểu diễn thuộc các đội: ca, múa, nhạc; số nghệ sĩ trong độ tuổi từ 35 đến 40 tuổi trở lên chiếm phần lớn (khoảng 70%), trong đó có 6 hợp đồng lao động thuộc đội ca và đội múa có mức thu nhập thấp, song đây lại là những diễn viên trẻ tài năng và là lực lượng chính tham gia biểu diễn. Những diễn viên trong biên chế thì ngày một lớn tuổi, khó lòng tạo được sức hút sân khấu.

Nhiều nghệ sỹ trong các đội ca, múa thuộc Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh đã quá tuổi biểu diễn

Nhiều nghệ sĩ trẻ được Trung tâm tìm kiếm, đãi ngộ, họ đều mới chỉ đôi mươi, tuy nhiên, nhiều em sau khi được rèn luyện, đào tạo vẫn bỏ nghề vì không có biên chế, lương thấp… Từ năm 2018 đến nay, đã có 6 nghệ sĩ trẻ thuộc đội múa, đội ca xin nghỉ việc. Do đội ngũ ca sĩ, diễn viên, nhạc công có tuổi nghề cao nhưng chưa đủ tuổi để giải quyết chế độ chiếm tỷ lệ lớn, nên hơn 3 năm nay, Trung tâm VHNT không thể tuyển thêm nghệ sĩ mới.

Trong các hoạt động nghệ thuật, nghệ sĩ múa thường có tuổi nghề ngắn hơn so với các ca sĩ và nhạc công. Nhiều nghệ sĩ bày tỏ nỗi lo ngại trước nguy cơ già hóa của sân khấu chuyên nghiệp Xứ Lạng. Bà Nguyễn Thị Hảo, cán bộ Phòng tổ chức nghệ thuật – biểu diễn, Trung tâm VHNT tỉnh, người thâm niên có hơn 10 năm là diễn viên múa chia sẻ: Diễn viên múa thường đòi hỏi sự trẻ trung, khéo léo, dẻo dai trong từng động tác, để có được nhiều tiết mục hay phải bỏ công sức luyện tập rất nhiều. Nên độ tuổi đẹp nhất cho các diễn viên múa là từ 18 – 30, ngoài 30 tuổi diễn viên múa được coi đã hết tuổi nghề.

Đối với nghệ sĩ, khi tuổi càng cao thì thanh, sắc cũng bị hạn chế. Do vậy, các diễn viên múa cần thường xuyên được trẻ hóa. Tuy nhiên hiện nay, đội múa thuộc Trung tâm VHNT tỉnh có 13 người thì hầu hết có độ tuổi từ 30 trở lên, trong đó gần 50% diễn viên múa ở độ tuổi 40.

Việc sắp xếp công việc cho những nghệ sĩ quá tuổi nghề này đang là bài toán khó đối với Trung tâm VHNT tỉnh. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến phương châm trẻ hóa đội ngũ diễn viên, bởi nếu không bố trí được công việc cho số diễn viên quá tuổi này thì không có biên chế thu hút các diễn viên trẻ về công tác.

Để phần nào khắc phục tình trạng này, Ông Hà Ngọc Minh, Giám đốc Trung tâm VHNT cho biết thêm: Hiện nay, chúng tôi đã và đang nghiên cứu, xây dựng đề án đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ. Theo đó, trung tâm sẽ tìm và tuyển chọn những cá nhân có năng khiếu trong các lĩnh vực ca, múa, nhạc; đội ngũ diễn viên quá tuổi sẽ trực tiếp giảng dạy các em, với những cá nhân trẻ nổi trội, chúng tôi sẽ gửi các em theo học tại các trường nghệ thuật chuyên nghiệp, sau khi tốt nghiệp các em sẽ được nhận về công tác tại trung tâm. Bên cạnh đó, chúng tôi rất mong UBND tỉnh có thêm cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút những nghệ sĩ trẻ tài năng.

Chia sẻ với những khó khăn của đội ngũ nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn đặc thù, ông Phan Văn Hòa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết: Đầu năm 2018, khi các đội ca, múa, nhạc vẫn thuộc Đoàn ca, múa, kịch tỉnh, Sở VHTTDL có đề xuất UBND tỉnh thêm 5 biên chế cho các nghệ sĩ biểu diễn, nhưng đến giữa năm, do sáp nhập giữa 2 đơn vị Đoàn Ca, múa, kịch với Trung tâm Văn hóa Thông tin thành Trung tâm VHNT tỉnh nên 5 biên chế này chưa được giải quyết và phải ưu tiên cho các đơn vị sự nghiệp khác thuộc Sở VHTTDL. Để giải quyết tình trạng “già hóa” đội ngũ nghệ sĩ, diễn viên, rất mong UBND tỉnh có những cơ chế đặc thù trong việc giải quyết, luân chuyển thay đổi con người, đặc biệt là những nghệ sĩ, diễn viên đã quá tuổi nghề. Mặt khác, thời gian tới, sở sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để những diễn viên quá tuổi đăng ký theo học các khóa đào tạo chuyên ngành về văn hóa như: biên đạo múa, quản lý văn hóa… Sau khi việc học hoàn tất, chúng tôi sẽ bố trí vị trí công tác mới.