Khôi phục, bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử đình Háng Slấp

– Đình Háng Slấp thuộc thị trấn Đình Lập, huyện Đình Lập là nơi thờ Thành Hoàng từ bao đời nay. Trải qua nhiều biến động của lịch sử, ngôi đình đã trở thành phế tích, lễ hội đình cũng bị mai một chưa được phục dựng. Được sự đồng lòng và ủng hộ từ Nhân dân, ngôi đình đã được khôi phục lại với một diện mạo mới, trở thành nơi lưu giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa, lịch sử.

Bà Lành Thị Đoan, Tổ phó Ban Quản lý đình Háng Slấp cho biết: Theo truyền thuyết dân gian của địa phương, đình thờ một vị tướng xưa là Lý Quốc Công, cũng có những dị bản cho rằng đây là một ông vua trẻ. Thời đó, ông xưng cai trị xứ Tày – Nùng. Còn theo dữ liệu lịch sử và truyền thuyết nhiều địa phương lân cận trong khu vực Cao Bằng – Lạng Sơn hiện nay thì tục thờ của đình là thờ Nùng Trí Cao – một nhân sỹ lịch sử người Nùng sống khoảng đầu thế kỷ XI, người đã có công đánh tan quân xâm lược của nhà Tống, góp phần bảo vệ biên cương của Tổ quốc, được vua Lý Nhân Tông ban cho chức Thái Bảo – một trong ba chức quan cao cấp thời nhà Lý.

Người dân thị trấn Đình Lập cầu an tại Đình Háng Slấp

Đình Háng Slấp đã xuất hiện từ khoảng thế kỷ XI-XII, xưa kia nằm trên Pò Đinh (trụ sở Huyện uỷ ngày nay), hội đình Háng Slấp mang nhiều nét văn hoá dân gian qua các phong tục, trò chơi dân gian trong lễ hội. Tuy nhiên, qua thời gian, ngôi đình và những truyền thuyết lịch sử gắn liền với đình đã bị quên lãng, lễ hội đình cũng dần mai một. Đình Háng Slấp trước khi được tôn tạo chỉ như một ngôi nhà nhỏ được dựng dưới gốc đa.

Ông Sầm Anh Dũng, Chủ tịch UBND thị trấn Đình Lập cho biết: Nắm bắt được nguyện vọng của Nhân dân muốn khôi phục lại ngôi đình, UBND thị trấn đã làm hồ sơ đề xuất tôn tạo, phục dựng lại đình Háng Slấp trình cấp huyện. Năm 2018, đình Háng Slấp đã được xây dựng lại từ nguồn vốn xã hội hoá của Nhân dân và các đoàn thể trên địa bàn huyện. Theo đó, UBND thị trấn đã phát động Nhân dân ủng hộ được gần 260 triệu đồng. Bên cạnh đó, nhiều hộ dân trên địa bàn, các doanh nghiệp, cá nhân ở trong và ngoài tỉnh đã đồng lòng hiến đất, đóng góp tiền, hiện vật xây dựng đền với tổng trị giá tiền mặt gần 2 tỷ 450 triệu đồng và nhiều hiện vật có giá trị như: bộ thờ, rồng đá, lư hương đá…

Sau 2 năm khởi công xây dựng, đầu năm 2020, công trình đình Háng Slấp đã cơ bản hoàn thiện với tổng giá trị trên 3 tỷ đồng, diện tích khuôn viên là 2.600 m2 và được đưa vào sử dụng. Công trình bao gồm nhà đình cao hai tầng có diện tích hai sàn là 374 m2 với cách bài trí như một ngôi đình truyền thống; sân đình rộng gần 2.000 m2; phía sau đình là khu vực được thiết kế để chơi các trò chơi dân gian như: cờ người, kéo co, đẩy gậy… phục vụ hoạt động lễ hội. Cùng với đó, lễ hội đình Háng Slấp chính thức được phục dựng lại vào ngày mùng 10 tháng Giêng năm 2020 (do tình hình dịch bệnh nên lễ hội đình Háng Slấp chỉ thực hiện phần lễ mà chưa thực hiện được phần hội).

Kể từ khi được khôi phục đến nay, ngày mùng 1 và ngày 15 âm lịch hằng tháng, đình Háng Slấp đón hàng 100 lượt người dân địa phương và các khu vực lân cận đến lễ cầu bình an. Người dân đến lễ đều đảm bảo đeo khẩu trang và thực hiện tốt việc giữ khoảng cách phòng dịch. Bà Bùi Thị Minh, khu 1, thị trấn Đình Lập cho biết: Hằng tháng, tôi thường ra các đình, chùa của huyện khác để cầu may mắn, bình an. Kể từ khi ngôi đình Háng Slấp được tôn tạo lại, tôi cũng như người dân địa phương đều vui mừng, phấn khởi bởi nay chúng tôi có thể lễ cầu bình an ở ngay tại địa phương của mình.

Sau khi được khôi phục lại năm 2020, Đình Háng Slấp không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng mà còn là nơi lưu giữ giá trị lịch sử qua những câu chuyện về các nhân vật lịch sử gắn với đình; phát huy giá trị văn hoá qua hội đình và các trò chơi dân gian sẽ được tổ chức trong lễ hội. Bà Hoàng Thị Kim Hoạt, Trưởng Phòng Văn hoá – Thông tin huyện Đình Lập cho biết: Chúng tôi đang tiếp tục thu thập lời kể từ các cụ cao tuổi trên địa bàn về truyền thuyết cũng như nguồn gốc của đình Háng Slấp để từ đó tổ chức cuộc họp thống nhất các nội dung này và hoàn thiện hồ sơ trình tỉnh công nhận đình là di tích được xếp hạng cấp tỉnh trong thời gian tới.

Tin rằng, với sự tích cực của huyện và sự ủng hộ của người dân, trong thời gian tới, đình Háng Slấp sẽ được xếp hạng cấp tỉnh và trở thành một trong những điểm đến thu hút du khách ở trong và ngoài huyện tham quan, trải nghiệm, góp phần phát triển du lịch địa phương.