Điều trị thuốc ARV sớm cho mẹ – Sức khỏe cho con

(LSO) – Đó là chủ đề Tháng cao điểm Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2020 (tháng 6/2020). Hướng đến mục tiêu giảm tỷ lệ trẻ nhiễm HIV từ mẹ xuống dưới 2% vào năm 2020, những năm qua, ngành y tế tỉnh đã đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cho phụ nữ mang thai (PNMT), phụ nữ có nguy cơ cao về lợi ích của việc điều trị thuốc ARV sớm.

   88,97% PNMT được xét nghiệm HIV sớm

Theo nghiên cứu của ngành y tế, nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con lên tới 40%. Tuy nhiên, nếu bà mẹ được chẩn đoán sớm và điều trị thuốc ARV sớm thì tỷ lệ này chỉ còn dưới 2%. Do vậy, nhiều năm qua, ngành y tế tỉnh đã triển khai chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con nhằm giúp các bà mẹ có HIV sinh ra những đứa con khỏe mạnh. Trước tiên, các cơ sở y tế đã tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về lợi ích của xét nghiệm HIV và điều trị dự phòng thuốc ARV sớm cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nhất là phụ nữ nhiễm HIV, vợ của những người nhiễm HIV trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có hành vi nguy cơ cao. Đồng thời tư vấn xét nghiệm HIV cho PNMT khi đến khám thai lần đầu tại các cơ sở y tế. Từ đầu năm 2020 đến hết tháng 5/2020, các xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh đã tổ chức 210.660 lượt truyền thông trực tiếp; 2.114 cuộc tuyên truyền lồng ghép tại các cuộc họp thôn, sinh hoạt đoàn thể; 2.060 buổi phát thanh qua loa truyền thanh xã…

Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc tuyên truyền cho phụ nữ mang thai về lợi ích của việc xét nghiệm và điều trị dự phòng HIV sớm

Bà Hoàng Thị Minh Điệp, Phó Trưởng Khoa Phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Để điều trị thuốc ARV sớm cho PNMT nhiễm HIV, giảm tỷ lệ trẻ nhiễm HIV từ mẹ, chúng tôi đã chủ động tham mưu, đảm bảo thuốc, vật tư y tế dự phòng, đặc biệt là test nhanh HIV đối với PNMT, thuốc ARV. Đồng thời phối hợp tổ chức tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác y tế dự phòng. Vì thế, hiện nay, toàn tỉnh có 88,97% PNMT xét nghiệm HIV để chủ động các biện pháp điều trị dự phòng (tăng 24,9% so với cùng kỳ năm 2019).

Nhờ đó nhận thức của người dân, nhất là PNMT về tầm quan trọng của việc xét nghiệm HIV và điều trị thuốc ARV sớm, giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con ngày càng được nâng cao. Kết quả, từ năm 2019 đến nay, toàn tỉnh có 15.049/15.049 PNMT được tư vấn, đạt tỷ lệ 100%, trong đó có 13.390/15.049 PNMT thực hiện xét nghiệm HIV sớm, đạt tỷ lệ 88,97%.

   97,66% PNMT có HIV sinh con không nhiễm HIV

Điều trị thuốc ARV sớm là một trong những biện pháp hữu hiệu để giảm tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con. Trên thực tế, ngay sau khi trả kết quả khẳng định HIV sớm cho PNMT có test nhanh dương tính, cán bộ y tế sẽ tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị thuốc ARV dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cho PNMT. Điều trị thuốc ARV sớm cho PNMT bắt đầu từ tháng thứ 4 của thai kỳ. Trong quá trình điều trị, PNMT nhiễm HIV sẽ được theo dõi để đảm bảo tải lượng HIV đạt dưới ngưỡng ức chế.

Có chồng nhiễm HIV, chị N.N.T (thị trấn Na Sầm, huyện Văn Lãng) luôn ý thức được nguy cơ lây nhiễm. Khi có quyết định sinh con, chị chủ động sử dụng các biện pháp dự phòng và xét nghiệm HIV theo định kỳ. Chị N.N.T cho biết: Từ khi biết chồng nhiễm HIV, tôi đã nhờ các cán bộ y tế tư vấn, hướng dẫn sử dụng thuốc ARV theo phác đồ điều trị, nhất là khi mang thai. Vì thế, con tôi được sinh ra khỏe mạnh, không nhiễm HIV. Con được hơn 1 tuổi thì chồng tôi qua đời. Đến nay, con tôi đã được 9 tuổi và phát triển bình thường như các bạn cùng trang lứa.

Đây là một trong số nhiều trường hợp PNMT nhận thức được tầm quan trọng của việc dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, tuân thủ phác đồ điều trị thuốc ARV sớm và sinh ra những đứa con khỏe mạnh. Theo thống kê của Sở Y tế, tỷ lệ PNMT có HIV sinh con không nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh hiện nay đạt 97,66% (tăng 0,26% so với cùng kỳ năm 2019), tương đương với tỷ lệ trẻ nhiễm HIV từ mẹ là 2,34%.

Hưởng ứng Tháng cao điểm Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2020 với chủ đề “Điều trị thuốc ARV sớm cho mẹ – Sức khỏe cho con”, Sở Y tế đã xây dựng kế hoạch, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là PNMT, vợ của người nhiễm HIV trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có hành vi nguy cơ cao. Đồng thời, tăng cường cung cấp thuốc ARV dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; theo dõi tải lượng HIV của phụ nữ nhiễm HIV có nhu cầu sinh con và PNMT nhiễm HIV, can thiệp kịp thời để tải lượng HIV đạt dưới ngưỡng ức chế (hoặc dưới ngưỡng phát hiện), phấn đấu giảm tỷ lệ nhiễm HIV từ mẹ xuống dưới 2% vào năm 2020.

Để giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con, phụ nữ mang thai cần đến các đơn vị sau để được tư vấn và làm xét nghiệm HIV sớm: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh – 0984.471.729 Bệnh viện Đa khoa tỉnh – 0396.802226 Trung tâm Y tế thành phố Lạng Sơn – 0396.414.593 Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc – 0983.818.966 Trung tâm Y tế huyện Văn Lãng – 0372.910.898 Trung tâm Y tế huyện Tràng Định – 0977.866.220 Trung tâm Y tế huyện Bắc Sơn – 0912.535.578 Trung tâm Y tế huyện Bình Gia – 0974.189.735 Trung tâm Y tế huyện Văn Quan – 0338.928.088 Trung tâm Y tế huyện Chi Lăng – 0911.828.632 Trung tâm Y tế huyện Hữu Lũng – 0946.843.768 Trung tâm Y tế huyện Đình Lập – 0985.286.181 Trung tâm Y tế huyện Lộc Bình – 0915.986.353