Ngân hàng hạt giống nuôi sống các thế hệ tương lai

Việc các nhà khoa học bảo tồn những hạt giống có giá trị được thu thập trong nhiều thập kỷ qua được ví như “bức tường” chống mất an ninh lương thực và biến đổi khí hậu hiệu quả.

CATIE là nơi đang cất giữ bộ sưu tập hạt bí lớn thứ hai trên thế giới cùng với các loại cây trồng khác như cà phê, ca cao hay hạt tiêu của Chile. Một số loại hạt được bảo quản ở nhiệt độ thấp (-18 độ C) và được lưu trữ mà không bị hư hại trong tối đa 40 năm.

Bên trong một căn phòng lạnh ở CATIE, hàng trăm phong bì bạc xếp chồng lên nhau trên kệ. Chúng chứa hạt của các loại ngô, đậu, ớt hoặc cà chua khác nhau, từ khoảng 60 quốc gia, hầu hết trong khu vực. William Solano, nhà nghiên cứu tài nguyên di truyền thực vật tại CATIE cho biết, hạt giống thu thập từ năm 1976 được lưu giữ “để sử dụng cho hiện tại hoặc tương lai”.

Khu vực lưu giữ hạt giống tại Trung tâm Nghiên cứu và Giáo dục nông nghiệp nhiệt đới (CATIE) ở Costa Rica. Ảnh: AFP

Việc bảo tồn hạt giống này nhằm phục vụ cho nghiên cứu, kỹ thuật di truyền để tạo ra các mẫu vật có khả năng chống ký sinh trùng, bệnh tật hoặc biến đổi khí hậu, thậm chí để thay thế các loài có nguy cơ tuyệt chủng. “Để đối phó với biến đổi khí hậu, chúng tôi có ở đây những loại hạt quan trọng cho an ninh lương thực, có thể thích nghi ở những điều kiện khí hậu khác nhau”, ông Solano nói.

Còn Daniel Fernandez, nhà nông học tại CATIE tiết lộ, ngoài khả năng xử lý những hạt giống đã biến mất, bộ sưu tập nổi tiếng thế giới còn đóng vai trò như một kho lưu trữ gen, vì hạt giống ngày càng được biến đổi để tăng năng suất cây trồng. Với sự xuất hiện của hạt giống lai và giống cải tiến, các nhà sản xuất thực sự đang từ bỏ các giống truyền thống.

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), ngân hàng hạt giống giúp bảo tồn “những giống phù hợp nhất” cho một khu vực nhất định. Khi biến đổi khí hậu tác động lớn đến sản xuất nông nghiệp, việc canh tác các hạt giống địa phương có mức độ đa dạng di truyền cao là rất quan trọng, bởi các giống này có khả năng chống chịu, thích ứng với biến đổi môi trường tốt hơn.