Áp dụng sai quy định về giải phóng mặt bằng dự án chợ trung tâm huyện Văn Quan: Sớm làm rõ trách nhiệm, cá nhân đơn vị sai phạm

– Lần lượt trong các ngày 31/3/2023 và 23/6/2023, UBND huyện Văn Quan đã ban hành Quyết định số 1369 và Quyết định số 2475 để thu hồi hơn 3,7 tỷ đồng là số tiền chênh lệch do áp dụng sai quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư để giải phóng mặt bằng thực hiện công trình chợ trung tâm thị trấn huyện Văn Quan. Theo các quyết định này, hàng chục hộ gia đình cá nhân tại khu phố Đức Tâm và khu phố Tâm An, thị trấn Văn Quan bị thu hồi kinh phí bồi thường đã nhận cách đây nhiều năm.

Công trình chợ trung tâm huyện Văn Quan vẫn chưa hoàn thành xây dựng do vướng mắc giải phóng mặt bằng

Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật chợ trung tâm thị trấn Văn Quan được đầu tư tại phố Đức Tâm, thị trấn Văn Quan. Công trình được xây dựng với diện tích 24.719,7m2, có 39 hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng. Công trình có tổng mức đầu tư ban đầu hơn 27 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2018 đến năm 2019.

Từ giữa năm 2018, UBND huyện Văn Quan bắt đầu thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để xây dựng công trình theo quy định của nhà nước. Theo đó, từ năm 2018 đến tháng 3/2023 UBND huyện đã phê duyệt 11 quyết định phê duyệt liên quan đến công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư công trình chợ trung tâm thị trấn Văn Quan. Đến nay đã có 33 hộ gia đình nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng để thi công công trình.

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện dự án rất chậm và không hoàn thành mục tiêu đưa công trình vào sử dụng kế hoạch đề ra ban đầu do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng. Từ thực tiễn những vướng mắc về giải phóng mặt bằng, đầu năm 2022, UBND huyện Văn Quan quyết định thực hiện rà soát tổng thể công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với công trình.

Sau hơn 1 năm thực hiện rà soát toàn diện, chi tiết các phương án bồi thường đến từng hộ gia đình, UBND huyện đã phát hiện 7 quyết định phê duyệt có sai sót trong áp dụng thực hiện các quy định của nhà nước trong công tác giải phóng mặt bằng tại công trình chợ trung huyện Văn Quan.

Cụ thể gồm: áp dụng sai vị trí và sai đơn giá hỗ trợ khác để ổn định đời sống sản xuất đối với 17 hộ gia đình (buộc phải ban hành quyết định thu hồi kinh phí đã phê duyệt) và áp dụng sai quy định về bồi thường cây cối, kiến trúc trên đất đối với 31 hộ của các hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng.

Theo tìm hiểu nguyên nhân áp giá và tính toán hỗ trợ cho người dân bị sai sót là do cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Văn Quan và các cơ quan tham mưu chưa nghiên cứu kỹ các văn bản, quy định của tỉnh và thiếu sự kiểm tra giám sát trong thực hiện quy trình bồi thường hỗ trợ tái định cư dự án.

Trên cơ sở tờ trình của Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Văn Quan, UBND huyện ban hành các quyết định thu hồi số tiền bồi thường chênh lệch do áp dụng sai tại các quyết định đã phê duyệt phương án với tổng số tiền phải thu hồi cho ngân sách nhà nước là hơn 3,7 tỷ đồng đối với 48 lượt hộ gia đình. Trong đó, tại Quyết định quyết số 1369/QĐ-UBND ngày 31/3/2023 thu hồi hơn 1,7 tỷ đồng của 17 hộ gia đình và Quyết định số 2475/QĐ-UBND ngày 23/6/2023 thu hồi hơn 2 tỷ đồng của 31 lượt hộ gia đình.

Từ đây, các hộ dân đã nhận kinh phí bồi thường phải trả lại số tiền chênh lệch do tính toán sai đã rất băn khoăn, lo lắng vì không biết lấy tiền ở đâu để hoàn trả nhà nước.

Hộ Bà Hoàng Thị Cò và ông Lành Văn Quắn, trú tại phố Đức Tâm phải hoàn trả nhà nước tổng số tiền chênh lệch do áp giá sai là hơn 282 triệu đồng cho biết: Gia đình đã nhận tiền bồi thường đến nay đã hơn 4 năm và số tiền gia đình đã sử dụng vào mục đích chi tiêu cá nhân, nay nhà nước thu hồi, gia đình tôi rất bức xúc. Bởi lỗi là của cán bộ, hơn nữa, chúng tôi cũng đã chấp hành việc nhận tiền và bàn giao mặt bằng cho nhà nước thực hiện dự án đã rất lâu rồi, hiện chúng tôi không có khả năng để hoàn trả khoản tiền này.

Theo bà Cò, cán bộ làm sai thì cán bộ phải chịu trách nhiệm và huyện cũng phải xử lý theo quy định, đồng thời phải tổ chức đối thoại với người dân để giải thích rõ  nguyên nhân của việc thu hồi kinh phí đã phê duyệt bồi thường.

Cùng quan điểm với bà Cò, ông Lành Văn Chiến, trú tại khu phố Đức Tâm có hơn 1.200 m2 đất bị thu hồi nay lại trong danh sách phải hoàn trả nhà nước kinh phí bồi thường hỗ trợ do áp giá sai hơn 200 triệu đồng bức xúc: Cán bộ làm sai thì có bị xử lý và chịu trách nhiệm trước pháp luật không và ai là người xử lý những cán bộ đã làm sai cho người dân? Trong khi đó theo phương án bồi thường, chúng tôi đã nhận tiền và bàn giao mặt bằng từ nhiều năm nay, giờ lại ban hành quyết định thu hồi kinh phí mà không có một cuộc họp giải thích trước cho các hộ biết lý do, nguyên nhân.

Để tìm hiểu rõ hơn, phóng viên Báo Lạng Sơn đã  trao đổi với lãnh đạo UBND huyện Văn Quan. Bà Lương Mai Tú, Chủ tịch UBND huyện Văn Quan cho biết: Để xảy ra việc áp giá và tính toán hỗ trợ sai là lỗi của Trung tâm Phát triển quỹ đất và các cơ quan liên quan tại thời điểm từ năm 2018 đến 2020 trong quá trình tham mưu cho UBND huyện phê duyệt phương án bồi thường. Do đó, huyện đã phải thực hiện rà soát toàn bộ các phương án và từng hộ cá nhân bị ảnh hưởng. Trên cơ sở kết quả rà soát, UBND huyện đã quyết định thu hồi số tiền chênh lệch theo đúng quy định hiện hành và báo cáo UBND tỉnh sự việc. Bên cạnh đó, UBND huyện  đang thực hiện kiểm điểm các đơn vị, cá nhân từ đó có phương án xử lý trách nhiệm cụ thể, trên tinh thần xử lý nghiêm, không bao che. Đồng thời huyện cũng đang xây dựng kế hoạch để đối thoại với các hộ dân để giải thích, vận động, tạo đồng thuận trong việc khắc phục hậu quả.

Sự việc xảy xảy ra trong công tác giải phóng mặt bằng dự án chợ trung tâm huyện Văn Quan là hồi chuông cảnh báo cho các cơ quan đơn vị trong phạm vi toàn tỉnh trong việc nghiên cứu, áp dụng quy định của tỉnh trong công tác bồi thường hỗ trợ, tái định cư các công trình dự án đầu tư xây dựng. Đây cũng là bài học đối với các cơ quan đơn vị được giao thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, thẩm định phương án bồi thường để tránh gặp phải mỗi khi thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án sau này.