Dân khổ vì cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường

LSO-Từ nhiều ngày nay, hơn trăm hộ dân thuộc các thôn: Làng Rãn, Vân Tảo, Đồng Trãnh, xã Cai Kinh, huyện Hữu Lũng luôn phải chịu đựng mùi hôi, khét từ Nhà máy xử lý môi trường Đa Hình của Công ty Cổ phần Sản xuất và thương mại Việt Bắc gây ra.

Một góc của Nhà máy tái chế cao su phế thải Đa Hình
tại thôn Làng Rãn, xã Cai Kinh

Công ty Cổ phần Sản xuất và thương mại Việt Bắc có trụ sở tại thị trấn Hữu Lũng được UBND tỉnh Lạng Sơn cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu vào tháng 5 năm 2010. Theo đó, doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý môi trường Đa Hình trên diện tích hơn 2 ha tại thôn Làng Rãn, xã Cai Kinh, mục tiêu đầu tư là tái chế cao su phế thải thành dầu đốt công nghiệp.

Một ngày cuối tháng 3/2020, tìm hiểu thực tế tại thôn Làng Rãn, xã Cai Kinh, ông Nguyễn Hữu Hòa, trưởng thôn Làng Rãn cho biết: Ban đầu, người dân tưởng doanh nghiệp thuê đất để làm trang trại nhưng sau khi doanh nghiệp triển khai xây dựng mới biết là xây dựng nhà máy tái chế cao su phế thải. Do sản xuất tái chế phế thải cao su bằng phương pháp đốt than thủ công, nên cơ sở gây ra mùi hôi, khét rất khó chịu, đặc biệt vào những ngày thời tiết ẩm thấp, mùi khét rất nặng. Thôn Làng Rãn có 135 hộ thì có 32 hộ sinh sống gần khu vực nhà máy bị ảnh hưởng bởi mùi hôi, khét từ cơ sở sản xuất.

Không chỉ người dân thôn Làng Rãn, hơn 100 hộ dân của thôn Vân Tảo, Đồng Trãnh cũng bị ảnh hưởng bởi mùi khét từ cơ sở sản xuất này gây ra. Ông Lâm Văn Chỗi, trú tại thôn Vân Tảo cho biết: Thôn Vân Tảo cách xa nhà máy khoảng 1 km đường chim bay nhưng khói bụi bay vào tận khu dân cư mùi khét rất khó chịu. Những hộ dân gần khu nhà máy thì cuộc sống, cây cối, hoa màu bị ảnh hưởng nặng nề hơn.

Ông Phạm Văn Tuấn, trưởng thôn Vân Tảo cho biết: Từ năm 2016, cử tri trong thôn đã có nhiều ý kiến kiến nghị với đại biểu HĐND xã, huyện về tình trạng này. Đến cuối năm 2019, cử tri thôn Vân Tảo tiếp tục kiến nghị với đại biểu HĐND huyện về vấn đề ô nhiễm mùi hôi và vấn đề xả thải từ Nhà máy tái chế cao su phế thải Đa Hình nhưng đến nay, người dân vẫn chưa thấy cơ quan chức năng vào cuộc xử lý.

Ông Tuấn cho biết thêm: Thực tế người dân thôn Vân Tảo và Đồng Trãnh bị ảnh hưởng nhiều hơn các hộ dân thuộc thôn Làng Rãn vì thôn Làng Rãn chỉ chịu khói mùi hôi khét, còn thôn Vân Tảo và Đồng Trãnh không chỉ chịu sự phát tán của mùi hôi mà dòng sông Thương cũng thỉnh thoảng có màu đen, nhất là vào các ngày mưa, nước sông dâng cao. Thôn  rất mong các cấp chính quyền sớm vào cuộc yêu cầu nhà máy có biện pháp xử lý môi trường để bảo vệ môi trường và dòng sông Thương.

Về vấn đề này, ông Cao Văn Hòa, Phó Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hữu Lũng khẳng định: Nhà máy xử lý môi trường Đa Hình của Công ty Cổ phần Sản xuất và thương mại Việt Bắc gây ra mùi hôi, khét ảnh hưởng đến môi trường xung quanh là có thật. Ông Hòa cho biết thêm: Đây là một trong các cơ sở sản xuất trên địa bàn huyện nằm trong diện kiểm tra hằng năm của UBND huyện do có vấn đề về ô nhiễm môi trường trong sản xuất kinh doanh.

Thực tế huyện cũng đã nhận được nhiều phản ảnh của dân về mùi hôi thối, nước sông Thương thỉnh thoảng có màu đen và tổ chức đoàn đi kiểm tra, xác minh theo phản ánh của người dân. Nhưng do điều kiện kỹ thuật của phòng, việc đánh giá mức độ gây ô nhiễm môi trường về phát tán khói, mùi, nước thải của cơ sở gây ra ở mức nào, phòng chưa làm được. Sau mỗi lần kiểm tra, huyện đều báo cáo và kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, làm rõ.

Mặc dù vậy nhưng đến nay, việc yêu cầu cơ sở khắc phục vấn đề ô nhiễm môi trường tại cơ sở này vẫn còn bỏ ngỏ. Theo tìm hiểu, năm 2017, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thanh tra Nhà máy xử lý môi trường Đa Hình về lĩnh vực đất đai, tài nguyên nước, bảo vệ môi trường… và chỉ ra những tồn tại như: công ty chưa lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước theo quy định; thực hiện giám sát việc khai thác sử dụng nước theo quy định, hoàn thiện các thủ tục nhận chuyển nhượng đất đai… và yêu cầu Công ty Cổ phần Sản xuất và thương mại Việt Bắc phải khắc phục trong năm 2017.

Theo thông tin từ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hữu Lũng, đến hết tháng 3/2020, việc lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước tuy đã được công ty thực hiện nhưng chưa được cấp có thẩm quyền chấp thuận và một số hạng mục công trình bảo vệ môi trường chưa đạt yêu cầu. Điều này có nghĩa cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước cho Nhà máy xử lý môi trường Đa Hình.

Đây là một điều rất lạ bởi cơ sở tái chế cao su phế thải đã hoạt động được gần 10 năm, trong khi hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước theo quy định chưa được thực hiện mà cơ sở sản xuất vẫn hoạt động bình thường. “Điều lạ” này rất cần câu trả lời của cơ quan quản lý Nhà nước, cũng như các phương án khắc phục để trả lại môi trường trong lành cho người dân.