Bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng

Lễ ký kết này chính là kết quả minh chứng của quyết tâm chung tay, thống nhất giữa các nhà mạng trong việc chung tay xử lý cuộc gọi rác bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng. Tại buổi ký kết, đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp viễn thông đều đã thể hiện sự quyết tâm trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý thông tin thuê bao di động, ngăn chặn và xử lý cuộc gọi rác, đảm bảo quyền lợi khách hàng, người sử dụng, tạo tiền đề cho việc phát triển các dịch vụ mới, không gian mới của lĩnh vực trong công cuộc chuyển đổi số, xây dựng kinh tế số – xã hội số của Việt Nam.

Trong thời gian vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) định hướng chỉ đạo mạnh mẽ việc phát triển hạ tầng viễn thông, internet, sự nỗ lực của các doanh nghiệp viễn thông triển khai phủ sóng toàn quốc, truy cập mọi lúc mọi nơi, giá cước phù hợp đem lại nhiều lợi ích cho người dân, phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, một số đối tượng đã lợi dụng các ưu điểm của dịch vụ viễn thông, phát tán các cuộc gọi rác (gọi điện thoại quảng cáo, bán hàng (telesales) mà không được sự đồng ý trước của người sử dụng,..) gây phiền nhiễu, quấy rối người tiêu dùng. Đây là vấn nạn toàn cầu, không riêng gì Việt Nam.

Công khai, phạt nặng nhà mạng để cuộc gọi rác, tin nhắn rác lộng hành

Dưới sự chứng kiến của Cục Viễn thông, 7 doanh nghiệp viễn thông ký thỏa thuận cam kết thực hiện kế hoạch ngăn chặn và xử lý cuộc gọi rác.

Trước thực trạng nêu trên, nhằm chấn chỉnh, ngăn chặn các cuộc gọi rác, bảo đảm quyền lợi của người sử dụng dịch vụ cũng như của các doanh nghiệp quảng cáo đúng quy định, trong thời gian vừa qua Bộ TT&TT đã tham mưu trình Chính phủ ban hành các nghị định (Nghị định số 91/2020/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác; Nghị định số 15/2020/NĐ-CP), xây dựng các thông tư hướng dẫn tạo hành lang pháp lý quản lý; đồng thời chỉ đạo, yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông di động triển khai nhiều biện pháp xử lý, tỷ lệ vi phạm cũng đã giảm đi rõ rệt.

Ông Nguyễn Hồng Thắng, Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, để giải quyết câu chuyện cuộc gọi rác, bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan quản lý và các nhà cung cấp dịch vụ, cần phải có cả sự chung tay của người sử dụng. Người dùng di động Việt Nam phàn nàn khi nhận cuộc gọi rác là đúng, nhưng khi nhà mạng gửi tin nhắn hỏi cuộc gọi họ vừa nhận có phải cuộc gọi rác hay không, tỷ lệ phản hồi rất thấp. Điều này đã gây ra những khó khăn với nhà mạng cũng như cơ quan quản lý trong quá trình xác định nguồn phát tán cuộc gọi rác.

Theo lãnh đạo Cục Viễn thông, để ngăn chặn triệt để cuộc gọi rác, chỉ các giải pháp kỹ thuật không thôi là chưa đủ. Tỷ lệ phản hồi của khách hàng chính là sở cứ để nhà mạng tìm ra và chặn đứng cuộc gọi rác. Người dùng di động do đó cũng cần có trách nhiệm phản hồi, chung tay cùng cơ quản lý nhà nước và các nhà mạng nhằm giải quyết câu chuyện này. Cần phải đẩy mạnh truyền thông để khách hàng có thấy được quyền và nghĩa vụ của họ giúp nhà mạng và cơ quan quản lý thực thi pháp luật xử lý vấn nạn sim rác, cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo. Cục Viễn thông đặt mục tiêu sau chiến dịch siết chặt này của nhà mạng và sự chung tay của người dùng dịch vụ sẽ giải quyết triệt để vấn nạn cuộc gọi rác.

Người dùng sẽ quyết định một thuê bao có phải là thuê bao rác

Theo Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long, các nhà mạng trong thời gian ngắn đã tích cực phối hợp cho ra đời bản kế hoạch về việc ngăn chặn, xử lý cuộc gọi rác và kiểm soát các sim kích hoạt sẵn có dấu hiệu tồn kênh.

Cuộc gọi rác còn được hiểu là những cuộc gọi không mong muốn, gây phiền nhiễu đến người dùng, thậm chí là lừa đảo. Đây đa phần là những cuộc gọi chưa được định danh. Thực tế cho thấy, nhiều người dùng vẫn cần thông tin từ các cuộc gọi quảng cáo, việc quảng cáo dịch vụ cũng là nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp. Để làm điều này, các thuê bao thực hiện quảng cáo cần phải được đăng ký định danh, hiện đã có đầy đủ hành lang pháp lý cho việc này. Nếu các cuộc gọi được định danh, đó sẽ không còn là cuộc gọi rác.

Thứ trưởng Phạm Đức Long nhấn mạnh cần thiết sự chung tay của cả xã hội mới để giải quyết triệt để vấn đề này. Sau khi thuê bao nghi ngờ kết thúc cuộc gọi, nhà mạng sẽ gửi tin nhắn để người dùng có thể trực tiếp phản hồi. Chính người dùng sẽ quyết định một thuê bao có phải là thuê bao rác, thực hiện cuộc gọi rác hay không. Các nhà mạng sau đó sẽ xử lý các thuê bao này dựa trên quy định đã có.

Công khai, phạt nặng nhà mạng để cuộc gọi rác, tin nhắn rác lộng hành
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long phát biểu. 

Đối với vấn đề quản lý thông tin thuê bao di động, ngăn chặn, xử lý sim có dấu hiệu tồn kênh, đây là những sim đã được kích hoạt nhưng chưa sử dụng và có khả năng bị sử dụng vào mục đích xấu.

Khi các đối tượng xấu sử dụng các sim này để đi lừa đảo. Vậy trách nhiệm nhà mạng ở đâu trong việc này? “Nhà mạng cần doanh thu, nhưng cũng không cần doanh thu từ những thuê bao phát tán cuộc gọi rác, tin nhắn rác. Vì vậy, nhà mạng phải có trách nhiệm với xã hội và chung tay giải quyết vấn nạn này. Người sử dụng có trách nhiệm phối hợp để xác thực thông tin thuê bao chính chủ, việc này thực hiện rất thuận tiện thông qua các hình thức trực tuyến (video call), tại quầy giao dịch và hotline hỗ trợ của nhà mạng… Bộ TT&TT sẽ kiên quyết thanh tra và xử phạt công khai những nhà mạng không nghiêm túc thực hiện việc xử lý sim rác, phải làm sạch thông tin thuê bao để tránh gây hệ lụy cho xã hội, không thể để người dân phải chịu gánh nặng này”, Thứ trưởng Phạm Đức Long nói.

Cục Viễn thông cho biết, tại Nghị định số 15/2020/NĐ-CP (ngày 3-2-2020 thay thế Nghị định số 174/2013/NĐ-CP) trong đó đã tăng hình thức và các mức xử phạt có tính răn đe đối với hành vi phát tán tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cụ thể phạt từ 10 đến 20 triệu đồng với hành vi “Gửi tin nhắn quảng cáo, thư điện tử quảng cáo khi chưa được cấp tên định danh hoặc sử dụng số điện thoại để gửi tin nhắn quảng cáo hoặc gọi điện thoại quảng cáo”.

Thứ trưởng Phạm Đức Long mong rằng, với việc ra quân và hợp tác mạnh mẽ giữa các nhà mạng và sự ủng hộ của toàn xã hội và sự vào cuộc truyền thông mạnh mẽ của các cơ quan báo chí thì vấn nạn này sẽ được xử lý.

– Khi nhận được tin nhắn khảo sát của nhà mạng về cuộc gọi rác (được gửi tới dưới dạng tin nhắn nhanh – Flash SMS ngay sau các cuộc gọi có dấu hiệu phát tán cuộc gọi rác) người dùng có thể chủ động phối hợp trả lời (chọn phương án trả lời “Có” hoặc “Không”) để giúp các nhà mạng sàng lọc, xử lý chính xác các cuộc gọi vi phạm cũng như giúp cơ quan quản lý có thông tin để đưa ra các chế tài quản lý phù hợp. Mỗi người dân chỉ cần dành ra 3-5 giây để gửi phản ánh khi có cuộc gọi rác thì vấn đề cuộc gọi rác sẽ được xử lý triệt để.

– Khi phát hiện cuộc gọi rác, người dân có thể phản ánh qua cổng tiếp nhận phản ánh về tin nhắn rác, cuộc gọi rác của người sử dụng, thông qua đầu số tin nhắn 5656 và cổng thông tin https://thongbaorac.ais.gov.vn/ của Cục ATTT.