Hoàng Việt: Trạm bơm nước chưa phát huy hết hiệu quả

– Được đầu tư xây dựng với kinh phí hàng tỷ đồng, 4 trạm bơm nước tại xã Hoàng Việt, huyện Văn Lãng hứa hẹn sẽ cấp đầy đủ, ổn định nước tưới phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân. Thế nhưng đến nay các công trình trạm bơm nước này vẫn chưa phát huy được hết hiệu quả như mong đợi.

Tại xã Hoàng Việt, huyện Văn Lãng, đời sống người dân chủ yếu phụ thuộc vào hoạt động sản xuất nông nghiệp và trồng cây ăn quả. Những năm qua, từ sự quan tâm của Nhà nước, xã được đầu tư xây dựng các công trình cấp nước phục vụ hoạt động sản xuất cũng như sinh hoạt của người dân. Điển hình, từ năm 2019 đến năm 2020, xã Hoàng Việt được Nhà nước đầu tư thực hiện dự án xây dựng 4 trạm bơm nước (trạm bơm chạy bằng điện) và kiên cố hóa trên 2.200 m mương để phục vụ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp của bà con.

Cụ thể, dự án có các công trình trạm bơm: Nà Mạt (thôn Nà Mạt), Khun Pinh (thôn Khun Pinh), Còn Nọoc (thôn Còn Nọoc) và trạm bơm Tổng Quân (thôn Nà Phai) được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí trên 6,2 tỷ đồng từ nguồn vốn mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; chủ đầu tư dự án là Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình huyện Văn Lãng.

Mục tiêu của dự án là đảm bảo cấp nước đầy đủ, ổn định đáp ứng nhu cầu tưới tiêu cho 39,8 ha diện tích đất nông nghiệp của bà con. Đồng thời, tạo điều kiện thâm canh tăng năng suất cây trồng, nâng cao đời sống người dân, góp phần hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã.

Trạm bơm nước Khun Pinh, xã Hoàng Việt không được vận hành bơm nước phục vụ tưới tiêu cho bà con

Sau thời gian thi công, từ cuối năm 2019 đến cuối năm 2020, các trạm bơm lần lượt được hoàn thành, nghiệm thu và bàn giao cho UBND xã Hoàng Việt quản lý. Năm 2021, các trạm bơm này được vận hành thử (2 lần), tuy nhiên, theo người dân diện tích được cấp nước chỉ chiếm khoảng 80% tổng diện tích tưới theo mục tiêu dự án đề ra. Từ đầu năm 2022 đến nay, 4 trạm bơm này đều chưa được vận hành lại. Để có nước sản xuất, các hộ dân tại đây đã phải tự kéo điện bơm nước từ suối.

Anh Đường Văn Kỳ, thôn Khun Pinh cho biết: Gia đình tôi có gần 1 mẫu ruộng, đều cấy 2 vụ lúa mỗi năm. Để cấy lúa gia đình phải tự kéo điện bơm nước làm đất và tưới ruộng. Năm 2018, khi nghe chính quyền xã thông tin về việc xây dựng trạm bơm và kiên cố hóa tuyến mương phục vụ tưới tiêu, gia đình tôi và bà con trong thôn ai nấy đều phấn khởi và mong mỏi trạm bơm sớm được xây dựng, đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, trạm bơm chỉ vận hành bơm nước được 2 lần trong năm 2021, từ đó đến nay không còn hoạt động. Hai vụ lúa trong năm nay (năm 2022), gia đình tôi vẫn phải tự kéo điện bơm nước tưới, nhất là vào thời điểm khô hạn.

Tương tự gia đình anh Kỳ, từ đầu năm 2022 đến nay, 213 hộ dân tại đây đều phải tự kéo điện bơm nước tưới. Theo người dân, do sử dụng máy bơm gia đình, công suất nhỏ nên vào thời điểm khô hạn kéo dài nhiều hộ dân phải bơm nước thường xuyên, thậm chí bơm cả ngày lẫn đêm mới có đủ nước để canh tác.

Ông Lô Văn Biên, Phó Chủ tịch UBND xã Hoàng Việt cho biết: Sau khi hoàn thành xây dựng, 4 trạm bơm được bàn giao về cho xã quản lý. Theo quy định, sau khi nhận bàn giao, đơn vị quản lý cần phối hợp với các cơ quan chức năng huyện thực hiện kê khai diện tích tưới. Tuy nhiên, do chưa nắm rõ quy trình và người dân chậm trễ trong thực hiện kê khai nên chính quyền xã lúng túng trong hoàn thiện kê khai, lập hồ sơ trình các cơ quan chức năng để được phân bổ kinh phí hỗ trợ sử dụng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi theo quy định. Ngay khi được cơ quan chuyên môn huyện hướng dẫn, chính quyền xã đã tích cực phối hợp triển khai rà soát và thực hiện kê khai diện tích tưới, báo cáo UBND huyện.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phùng Quang Huy, Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình huyện Văn Lãng – đơn vị chủ đầu tư cho biết: Các công trình trạm bơm đã được thi công hoàn thành, nghiệm thu và bàn giao về UBND xã Hoàng Việt quản lý. Để đưa các trạm bơm vào hoạt động, phát huy được hiệu quả, đơn vị được giao quản lý phải phối hợp với cơ quan chuyên môn huyện thực hiện các quy trình, thủ tục kê khai diện tích tưới theo quy định. Do đó, ngay khi xã Hoàng Việt thực hiện xong việc kê khai diện tích tưới, huyện đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định và trình UBND tỉnh phê duyệt. Cuối năm 2021, UBND tỉnh đã có quyết định phê duyệt diện tích khu vực tưới của công trình, đồng thời Sở Tài chính báo cáo Bộ Tài chính thực hiện phân bổ kinh phí hỗ trợ sử dụng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi đối với dự án. Tuy nhiên, từ đầu năm 2022 đến nay, trung ương chưa thực hiện phân bổ nguồn vốn hỗ trợ sử dụng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi, huyện cũng không bố trí được kinh phí tạm ứng nên các trạm bơm chưa thể vận hành cấp nước cho bà con. Đây là thực tế chung tại các công trình thủy lợi được hưởng kinh phí hỗ trợ sử dụng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi từ ngân sách trung ương trên địa bàn huyện.

Thời gian tới, trong khi chờ trung ương phân bổ vốn, đơn vị sẽ kiến nghị UBND huyện có phương án xử lý, bố trí kinh phí đưa hệ thống các trạm bơm vào vận hành, đảm bảo cấp nước cho người dân trong vụ đông – xuân sắp tới. Từ đó, góp phần đảm bảo cấp đầy đủ, phục vụ phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân trên địa bàn.