Gương sáng trong bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc

(LSO) – Với niềm đam mê và mong muốn gìn giữ những điệu hát dân ca của dân tộc Tày, Nùng cho thế hệ mai sau, bà Đoàn Bích Khê, sinh năm 1940 (khu 3, thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định) – Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) bảo tồn dân ca Cẩu Pung đã có nhiều đóng góp quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của huyện Tràng Định.

Bà Trần Thị Vị, xóm Cốc Cưởm, xã Chi Lăng, huyện Tràng Định, thành viên CLB bảo tồn dân ca Cẩu Pung cho biết: “Tôi rất cảm phục tấm lòng của bà Khê, bà là người có trách nhiệm, luôn nhiệt tình trong công việc, trong cuộc sống, bà luôn giúp đỡ các hội viên có hoàn cảnh khó khăn trong CLB. Ngoài ra, bà còn rất đam mê các làn điệu dân ca Tày, Nùng, nhờ thế, chúng tôi luôn có nhiệt huyết và tích cực tham gia CLB”. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Bông, thành viên CLB cho biết: “Bà Khê là người hết lòng vì tập thể, luôn tạo mọi điều kiện cho chị em trong CLB mỗi khi sinh hoạt hay tham gia hội diễn, biểu diễn”.

Bà Đoàn Bích Khê (bên trái) hướng dẫn thành viên CLB sử dụng đàn tính và hát then

Là người dân tộc Tày, sinh ra ở  bản Sloọc, xã Tri Phương, năm 1960, bà Khê cùng gia đình chuyển ra thị trấn Thất Khê sinh sống. Bà Khê tâm sự: “Ngày xưa, tôi được mẹ các bác trong họ hát cho nghe, bên ngoại nhà tôi cũng có người làm then nên từ bé tôi đã rất yêu thích những làn điệu dân ca của dân tộc mình”. Thời gian trôi, kinh qua các vị trí công tác bận rộn, bà không có thời giờ dành cho các làn điệu dân ca nên năm 1986 khi được nghỉ hưu thì bà đã bắt tay ngay vào sưu tầm các làn điệu dân ca của dân tộc Tày, Nùng như: sli, lượn, phong slư…

Năm 2012, khi đang là chi hội trưởng Chi hội người cao tuổi khu 3, thị trấn Thất Khê, bà Khê thấy các huyện khác trong tỉnh đã có CLB bảo tồn dân ca mà huyện Tràng Định chưa có. Với mong ước gìn giữ các làn điệu dân ca của dân tộc Tày, Nùng, bà đã tìm đến Hội bảo tồn dân ca tỉnh và được ông Vi Hồng Nhân, Chủ tịch Hội bảo tồn dân ca tỉnh hướng dẫn một số thủ tục để thành lập câu lạc bộ. Sau đó, bà làm đơn đề nghị Trung tâm Văn hóa thông tin huyện Tràng Định xin thành lập CLB bảo tồn dân ca. Năm 2015, CLB bảo tồn dân ca Cẩu Pung được thành lập do bà Đoàn Bích Khê làm chủ nhiệm, đến nay, đây là câu lạc bộ bảo tồn dân ca đầu tiên và duy nhất trên địa bàn huyện Tràng Định.

Từ lúc thành lập đến nay, CLB phát triển cả về số lượng và chất lượng. CLB đã được thưởng nhiều giấy khen của các cấp, ngành. Song song với vai trò chủ nhiệm CLB, bà dành thời gian sáng tác ca khúc, sưu tầm lời cổ, đặt lời mới… được CLB sử dụng mỗi lần đi biểu diễn như ca khúc: Tràng Định biên cương, Quê em đổi mới, Thất Khê đổi mới…Với những đóng góp đó, năm 2017, bà được Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng giấy khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị dân ca các dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Ông Đoàn Minh Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông huyện Tràng Định cho biết: “Bà Khê là tấm gương đặt nền móng cho việc thành lập CLB bảo tồn dân ca đầu tiên trên địa huyện, góp phần giữ gìn những giá trị văn hóa phi vật thể đang bị mai một như: hát then, sli, lượn.

Nghệ sỹ Xuân Bách, giảng viên Trường Cao đẳng Nghệ thuật Việt Bắc, cố vấn nghệ thuật của CLB Cẩu Pung cho biết: “Trong vai trò là Chủ nhiệm CLB Bảo tồn dân ca Cẩu Pung, bà Đoàn Bích Khê rất có tinh thần và trách nhiệm; là tấm gương điển hình trong giữ gìn, phát huy bản sắc dân tộc cũng như trong phong trào xã hội hóa các hoạt động văn hóa”.