Hữu Lũng: Cần nỗ lực điều chỉnh mức sinh phù hợp

– Những năm gần đây, tình trạng sinh con thứ ba trở lên trên địa bàn huyện Hữu Lũng có chiều hướng tăng, khiến địa bàn này trở thành huyện có tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên cao nhất toàn tỉnh. Điều này làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dân số, làm chậm tiến trình điều chỉnh mức sinh phù hợp trên địa bàn.

Theo thống kê của Phòng Dân số, Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Hữu Lũng, từ năm 2016 đến nay, tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên của huyện tăng gần 3% mỗi năm. Cụ thể, năm 2016 tỷ lệ này là 11,1%, đến năm 2020, con số này đã tăng lên 23,8% (tăng 12,7%). Đáng nói, trong 9 tháng năm 2021, tỷ lệ này lại tiếp tục tăng khi có 286/1.156 trẻ sinh ra là con thứ ba trở lên, chiếm 24,8%, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm 2020 (21,3%).

Cán bộ chuyên trách dân số xã Hòa Lạc (giữa) tuyên truyền chính sách DS-KHHGĐ đến người dân

Chị Lương Thị Kim Cúc, cán bộ chuyên trách dân số xã Cai Kinh cho biết: Những năm qua, chúng tôi đã nỗ lực tuyên truyền và kết quả tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên đã giảm từ 26% (năm 2019) xuống 16,9% (năm 2020). Tuy nhiên, dù đã nỗ lực nhưng từ đầu năm 2021 đến nay, con số này lại tăng bùng phát trở lại với tỷ lệ 20,9%.

Theo tìm hiểu, nguyên nhân khiến tỷ lệ trên tăng là do người dân còn có quan niệm “nhà đông con là nhà có phúc” hoặc do tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, nhiều gia đình có suy nghĩ sinh thêm con để phòng ngừa rủi ro khi các tệ nạn xã hội ngày càng nhiều. Chị N.T.M, người dân thôn Đá Đỏ, xã Cai Kinh cho biết: Năm 2016, tôi sinh bé gái, năm 2018, tôi tiếp tục sinh thêm một bé trai. Gia đình tôi muốn đông con cho vui cửa vui nhà nên năm 2021, tôi lại sinh thêm một bé trai nữa.

Một nguyên nhân nữa là so với trước đây, đời sống kinh tế của Nhân dân được cải thiện, có đủ điều kiện để nuôi con ăn học nên sinh thêm con. Cụ thể, 2016, thu nhập bình quân đầu người ở huyện ước đạt 29,2 triệu đồng/người/ năm, đến năm 2020, tăng lên đạt 46 triệu đồng/người/ năm. Nguyên nhân một phần do hình thức xử lý kỷ luật đối với người sinh con thứ ba trở lên là cán bộ, đảng viên chỉ dừng ở mức khiển trách, chậm nâng lương, không đủ sức răn đe nên tình trạng sinh con thứ ba trở lên còn xảy ra ở cả cán bộ, đảng viên.

Trước thực trạng này, các cấp ngành liên quan của huyện đã có những giải pháp cụ thể, đặc biệt là trong tuyên truyền, vận động. Từ năm 2016 đến nay, toàn huyện đã tổ chức gần 3.800 buổi tuyên truyền về chính sách dân số – kế hoạch hóa gia đình cho trên 160.000 lượt người nghe; thăm, tư vấn hộ gia đình “dừng lại ở 2 con để nuôi và dạy cho tốt” được 4.500 lượt; phát 20.000 tờ rơi các loại; phối hợp với Phòng Chuyên đề, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh xây dựng 12 chuyên mục Dân số & Phát triển…

Bà Lê Thị Cúc, Trưởng Phòng Dân số, TTYT huyện Hữu Lũng cho biết: Thời gian qua, các cán bộ chuyên trách dân số, cộng tác viên dân số đã tích cực tuyên truyền và thực hiện các biện pháp điều chỉnh mức sinh phù hợp. Tuy nhiên do địa bàn có nhiều xã vùng sâu, vùng xa; đối tượng sinh đẻ đa số ở tuổi lao động lại đi làm ăn xa, quan niệm có đông con đã ăn sâu vào suy nghĩ của người dân… nên việc điều chỉnh mức sinh phù hợp còn nhiều khó khăn, hạn chế. Để giảm tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên, thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu với cấp ủy, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao hơn trong việc thực hiện chính sách dân số; đa dạng hóa hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, tạo đồng thuận trong Nhân dân về chính sách dân số; duy trì thực hiện các mô hình, đề án về công tác dân số; đẩy mạnh xã hội hóa các phương tiện tránh thai, cấp phát kịp thời các phương tiện tránh thai miễn phí cho các đối tượng ưu tiên…

Việc điều chỉnh mức sinh phù hợp là một trong những nhiệm vụ quan trọng gắn liền với chính sách DS-KHHGĐ của mỗi địa phương. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến quy mô dân số, tỷ lệ mất cân bằng giới tính tăng cao; sức khỏe mẹ và bé khó được cải thiện… Vì vậy, thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền ở huyện Hữu Lũng cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trong thực hiện chính sách DS-KHHGĐ, nhất là trong công tác ổn định mức sinh, giảm tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên. Cơ quan dân số huyện cần có thêm những cách làm hiệu quả để giảm tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới.