Lần đầu tiên tọa đàm về Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội

Theo lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, việc nghiên cứu, xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động cung cấp và sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam, hạn chế tối đa tác động tiêu cực tới tổ chức, cá nhân tham gia.

Tọa đàm lần này có sự tham gia của các đơn vị thuộc Bộ, hiệp hội liên quan, các cơ quan báo chí.

Hiện nay, mạng xã hội là một trong những xu hướng truyền thông phát triển nhanh nhất trên thế giới. Theo báo cáo mới nhất năm 2018 của tổ chức We are Social, số người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam đạt khoảng 55 triệu người (chiếm 57% dân số), trong đó lượng người sử dụng mạng xã hội qua điện thoại di động là 50 triệu người.

Thời lượng sử dụng Internet và mạng xã hội trong 1 ngày của người sử dụng Việt Nam đạt tương ứng khoảng 7 giờ và 2,5 giờ. Facebook và YouTube là những trang được sử dụng nhiều nhất, với tỉ lệ tương ứng 61% và 59%.

Tuy nhiên, theo khảo sát của Chương trình nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS) cho thấy, các trường hợp phát ngôn gây thù ghét của người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam chiếm cao, thể hiện tập trung ở các hành vi: nói xấu, phỉ báng (61,7%); vu khống, bịa đặt thông tin (46,6%); kỳ thị dân tộc (37,01%); kỳ thị giới tính (29,03%); kỳ thị khuyết tật (21,76%); kỳ thị tôn giáo (15,09%)…

Các hành vi này thực tế đã được điều chỉnh ở rất nhiều các văn bản pháp luật hiện hành và chế tài xử phạt cũng tương đối đầy đủ. Điển hình, trong thời gian qua, đã có nhiều trường hợp cá nhân bị xử lý vì các hành vi này. Tuy nhiên, số lượng vụ việc được xử lý theo pháp luật còn rất hạn chế so với thực tế vi phạm, hơn nữa kể cả khi đã bị xử lý thì người bị hại cũng đã phải chịu các tổn thất nặng nề về mặt vật chất, tinh thần.

Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy, bên cạnh việc điều chỉnh bằng hệ thống các quy định pháp luật thì rất cần phải có một khuôn khổ thể chế “mềm” dựa trên nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tham gia, tạo sự đồng thuận của cộng đồng mạng cùng chung tay xây dựng một môi trường xã hội lành mạnh.

Và việc xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, với nội dung cốt lõi là những chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử trên mạng xã hội là rất cần thiết với bối cảnh hiện nay, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn chia sẻ.

Theo đó, Bộ Quy tắc ứng xử hướng tới điều chỉnh hành vi của 2 đối tượng tham gia chính là nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng dịch vụ (bao gồm các tổ chức, cá nhân). Đây là bộ quy tắc khung cơ bản để các cơ quan, tổ chức, hiệp hội có liên quan có thể triển khai xây dựng bộ quy tắc ứng xử riêng mang tính đặc thù, chuyên ngành, phù hợp với các đối tượng điều chỉnh cụ thể.

Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cũng cho biết, Bộ Quy tắc này không đi ngược lại với các cam kết của Nhà nước Việt Nam trong đảm bảo quyền tự do cá nhân, quyền tự do kinh doanh theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Bộ Quy tắc sẽ được xây dựng theo các chuẩn mực, thông lệ quốc tế, không phân biệt đối xử nhà cung cấp dịch vụ, người sử dụng trong và ngoài nước.

Đây là buổi tọa đàm đầu tiên về xây dựng dự thảo Bộ Quy tắc này. Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, sau khi tiếp thu các ý kiến, Bộ TT&TT sẽ đưa dự thảo và lấy ý kiến rộng rãi theo quy định trước khi ban hành.