Người giữ gìn bản sắc

LSO-Đến Bắc Sơn, khi được hỏi về người có nhiều đóng góp giữ gìn bảo tồn văn hóa của dân tộc mình, bà con dân tộc Tày Bắc Sơn đều nhắc đến nghệ nhân Dương Hữu Cà (sinh năm 1966). Hiện ông là Phó Chủ tịch UBND xã Hữu Vĩnh.

Nghệ nhân Dương Hữu Cà (bên phải), xã Hữu Vĩnh

Để những câu hát và điệu múa truyền thống của đồng bào dân tộc được lưu truyền và có sức sống đến tận ngày hôm nay là nhờ công sức của những con người luôn yêu quý và nặng lòng với nó. Nghệ nhân Dương Hữu Cà là một trong những người đã có nhiều đóng góp cho việc lưu giữ và truyền dạy làn điệu hát then cho người Tày ở Bắc Sơn.

Nghệ nhân Dương Hữu Cà chia sẻ: Khi còn bé, tôi đã được  những người lớn tuổi trong nhà hát cho nghe các bài dân ca Tày. Vì vậy, tôi đã sớm yêu quý những lời ca điệu múa, nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình và say mê học hỏi.

Hơn 30 năm qua, nghệ nhân Dương Hữu Cà đã không tiếc thời gian, công sức, lặn lội đi đến nhiều nơi sưu tầm những câu hát then cổ của dân tộc Tày để gìn giữ và bảo vệ để không bị mai một đi trong bối cảnh các loại hình văn hóa truyền thống đang ngày càng ít được quan tâm.

Những gì học được ông đều ghi chép lại một cách cẩn thận, tỷ mỉ, lưu giữ như báu vật. Ông mong muốn những thế hệ sau này dựa vào đó để lưu giữ và phát triển hơn nữa. Ngoài ra, ông cũng tham gia viết lời mới dựa trên làn điệu then cổ cho phù hợp với cuộc sống hiện đại cho mọi người dễ tiếp cận. Với nội dung ca ngợi Đảng, ca ngợi Bác Hồ, quê hương Bắc Sơn hay kêu gọi người dân tăng gia sản xuất…, những lời mới ông viết được mọi người hưởng ứng và trở nên quen thuộc trong cuộc sống của bà con nơi đây.

Ông Hoàng Thế Vinh, Trưởng Phòng Văn hóa, Thông tin huyện Bắc Sơn cho biết: Nghệ nhân Dương Hữu Cà là một nhân tố tích cực trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ của địa phương. Đặc biệt, ông có một niềm đam mê về các làn điệu dân ca và nhiều kỹ năng về đàn tính hát then. Nhiều năm qua, ông đạt được rất nhiều thành tích trong các cuộc thi của huyện, của tỉnh.

Bằng tâm huyết, lòng say mê với nghệ thuật, nghệ nhân Dương Hữu Cà mong muốn những câu hát, điệu múa của dân tộc mình sẽ được gìn giữ mãi trong văn hóa tinh thần của người Tày nơi đây. Nhiều năm qua, nghệ nhân Dương Hữu Cà đã dành nhiều thời gian truyền dạy hát then cho lớp trẻ, nhất là mở các lớp truyền dạy cho các em học sinh ở các trường trên địa bàn huyện. Ông khích lệ mọi người luyện tập, ông truyền dạy lại với niềm say mê và nặng nghĩa ân tình. Ông cũng không nhớ rõ mình đã dạy hát cho bao nhiêu người, nhưng với ông được truyền dạy cho nhiều người khác biết yêu quý giá trị văn hóa dân tộc là một niềm vui lớn.

Em Dương Thị Xuân, lớp 8A, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS huyện Bắc Sơn cho biết: Để đền đáp công ơn mà nghệ nhân Dương Hữu Cà truyền dạy, em sẽ cố gắng học thật tốt các làn điệu hát then của dân tộc mình nhằm bảo tồn và giữ gìn các làn điệu hát then không bị mai một.

Suốt bao nhiêu năm miệt mài với công việc gìn giữ, truyền dạy để bảo tồn những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc mình, nhưng nghệ nhân Dương Hữu Cà vẫn luôn đau đáu một nỗi niềm là làm sao để cống hiến nhiều hơn nữa, để những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Tày ngày càng được nhiều người biết đến và yêu mến.

Với những đóng góp trong lưu giữ và truyền dạy làn điệu hát then cho người Tày ở Bắc Sơn, ngày 10/6/2019, ông Dương Hữu Cà vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú ở loại hình “Nghệ thuật trình diễn dân gian”.