Cần khắc phục ô nhiễm đất canh tác nông nghiệp tại thôn Yên Sơn

(LSO) – Năm 2005, Công ty Cổ phần Kim Đạt đầu tư cơ sở sản xuất các muối kim loại đặt tại đầu xóm Nà Dục, thôn Yên Sơn, xã Yên Trạch, huyện Cao Lộc. Sau nhiều năm tiến hành sản xuất, cứ mỗi trận mưa lớn là nước trong nhà máy tràn ra ngoài hoà vào mương dẫn nước đến các thửa ruộng canh tác lúa. Sau nhiều năm bị ảnh hưởng của chất thải công nghiệp, cây lúa bị giảm năng suất, thậm chí lúa trổ bông nhưng không được thu hoạch.

Trước tình trạng trên, nhân dân trong thôn đã có đơn phản ánh lên chính quyền và các cơ quan chức năng để có hướng giải quyết việc gây ô nhiễm nguồn nước và đất canh tác nông nghiệp. Trong đơn của các hộ dân phản ánh: “Tại mương nước chảy qua xóm Nà Dục có hiện tượng sủi bọt, bốc mùi hôi thối”. Theo người dân nơi đây, sau nhiều năm nước tràn vào ruộng, lớp đất ruộng có màu đen như than; trên bề mặt ruộng nổi lớp màu trắng…

Khu ruộng của ông Hoàng Văn Nam, thôn Yên Sơn bị ô nhiễm, bỏ hoang nhiều vụ

Trung tuần tháng 8/2019, chúng tôi có dịp đến thôn Yên Sơn, cùng một số hộ có mặt tại các thửa ruộng chứng kiến nhiều diện tích ruộng bị bỏ hoang. Tại thửa ruộng của ông Hoàng Văn Nam, diện tích ruộng bị bỏ hoang đã hai năm, nhiều chỗ cỏ dại mọc nhưng không phát triển được, bị ngả sang màu đỏ vàng. Theo ông Nam, gia đình ông có 4,5 sào bị ô nhiễm đã bỏ hoang 4 vụ. Hộ ông Hoàng Văn Đài là hộ có nhiều diện tích bị ô nhiễm nhất thôn lên đến 7 sào. Theo tổng hợp của thôn Yên Sơn, thôn có 17 hộ có diện tích bị ô nhiễm lên đến 75 sào ruộng canh tác lúa 2 vụ.

Trước tình trạng đó, UBND xã và các cơ quan chức năng của huyện và tỉnh đã tiến hành kiểm tra tình trạng ô nhiễm. Qua kiểm tra, các cơ quan chức năng kết luận hàm lượng chất trong đất canh tác lúa tăng. Cụ thể hàm lượng “NH4+” – thành phần chính của đạm bón cho cây trồng và một số hàm lượng khác tăng, do đó đã ảnh hưởng đến năng suất lúa.

Cuối tháng 5/2018, UBND xã Yên Trạch cùng các cơ quan chức năng và Công ty Cổ phần Kim Đạt đã lập phương án thực hiện công tác hỗ trợ các hộ bị ảnh hưởng năng suất lúa và cây trồng. Tổng số tiền hỗ trợ bị ảnh hưởng là 71,120 triệu đồng; trong đó, vụ xuân 60,320 triệu đồng, vụ mùa 10,8 triệu đồng.

Đồng thời qua kiểm tra, các đoàn kiểm tra đề nghị Công ty Cổ phần Kim Đạt ngừng sản xuất và di dời đến địa điểm khác để không ảnh hưởng đến môi trường. Ông Hoàng Văn Đông, Chủ tịch UBND xã Yên Trạch cho biết: Hiện nay, công ty Kim Đạt đã ngừng hoạt động.

Tuy nhiên, hậu quả 75 sào ruộng canh tác lúa 2 vụ của nhân dân bị ảnh hưởng vẫn chưa được khắc phục. Chính vì vậy từ năm 2018 trở lại đây, số diện tích bị ô nhiễm vẫn bỏ hoang không thể canh tác. Thiết nghĩ các cơ quan khoa học cần có khuyến cáo, hướng dẫn cụ thể để bà con nhân dân áp dựng các biện pháp hữu hiệu tránh tình trạng bỏ hoang hoá đồng ruộng. Trên đây cũng là bài học cảnh báo cho các cơ quan chức năng về môi trường mỗi khi xem xét hồ sơ xây dựng cơ sở sản xuất công nghiệp cần quan tâm đến yếu tố môi trường tác động đến đời sống dân sinh.